Акцияләр һәм кара җомгалар: кулланучыга нәрсәләрне белергә кирәк?

Мондый ысулларның берсе — товарны ташлама яки акция буенча сату. Товарларга зур ташламалар сатып алучыларны җәлеп итә.

Сату башланганчы бер ай ярым алдан кибет бәяләрне күтәрә, ә аннары, сату ташламасын исәпкә алып, Сезгә әйберне аның нормаль башлангыч бәясе буенча сатып алуның «уникаль супер отышлы мөмкинлеге» бирелә.

Кибетләрдә алдан йөреп, кирәкле әйберне карап, бәяләр тәртибен истә калдыра алган алдан күрүчән кулланучылар күп түгел. Шуңа күрә күпчелек кеше ташламалы сату вакытында бер тиен дә экономияләмәячәк.

Сату, кагыйдә буларак, иске коллекцияне бетерү максатыннан башкарыла. Шул ук вакытта сыйфатлы товар ташлама белән сатыла. Сатучы иске коллекцияне яки товар калдыкларын сату өчен бәяләрне киметергә була. Шулай итеп, бу сыйфатлы товарны сатып алу-сату, товарның кимчелекләре белән бәйле булмаган ташлама белән башкарыла.

Сату вакытында сатып алынган сыйфатлы азык-төлек булмаган товарны, әгәр ул зурлыгы буенча туры килмәсә, кибеткә кире тапшырырга мөмкин!

Сатудан яки ташлама белән товар сатып алганда, кулланучының акчаны кире кайтаруны яки товарны алмаштыруны таләп итәргә бөтен нигезләре бар, хәтта сатучы киресен белдерсә дә. Чөнки сатуда сатыла торган барлык товарлар РФ «Кулланучылар хокукларын яклау турында» гы 07.02.1992 елның 2300-1 номерлы Законына керә.

Димәк, Законның 25 статьясы нигезендә, тиешле сыйфатлы, әмма зурлыгы, фасоны яки төсе буенча туры килмәгән азык-төлек булмаган товарны, аны сатып алу көнен исәпкә алмаганда, 14 көн дәвамында алыштырырга мөмкин.

Әгәр күрсәтелгән товар кулланылышта булмаса, аның товар төре, куллану үзлекләре, пломбалар, фабрика ярлыклары сакланып калса, шулай ук товар чегы яки касса чегы яки күрсәтелгән товар өчен түләүне раслаучы башка документ булса, тиешле сыйфатлы азык-төлек булмаган товарны алмаштыру үткәрелә. Кулланучының товар чегы яки касса чегы яки товар өчен түләүне раслаучы башка документ булмавы аны шаһит күрсәтмәләренә сылтама ясау мөмкинлегеннән мәхрүм итми.
Әгәр кулланучы сатучыга мөрәҗәгать иткән көнне сатуда шундый ук товар булмаса, кулланучы сату-алу килешүен үтәүдән баш тартырга һәм күрсәтелгән товар өчен түләнгән акчалата сумманы кире кайтаруны таләп итәргә хокуклы.

Сату вакытында сатып алынган товарда җитешсезлек булса, нәрсә эшләргә? Әмма сатучылар еш кына сатып алучыны үз белдерүләре белән ялгыш юлга этәрәләр: «акция буенча сатып алынган товарны алмаштыру һәм кире кайтару башкарылмый». Билгеләнгән акция (ташлама) — хуҗалык итүче субъект (сатучы) хокукы. Ул кулланучының закон белән расланган хокукларына берничек тә тәэсир итә алмый.

Акция (ташлама) буенча сатып алынган товарда җитешсезлек ачыкланган очракта, кулланучы РФ Законының 18 статьясына ярашлы рәвештә:

— шул ук маркалы (модельле)товарга алмаштыру;

— бәяне яңадан исәпләп, башка маркалы (модельле) товарга алыштыру;

— сатып алу бәясен киметү;

— сатып алынган товарның кимчелекләрен түләүсез бетерү;

— акчаны кире кайтару белән сату-алу килешүен өзүне таләп итә ала.

Әгәр сатып алучы сатып алган товар кулланылышта булмасаса яки анда җитешсезлек бетерелмәсә, аны кибеткә тапшырырга мөмкин.

Татарстан Республикасы Дәүләт алкоголь инспекциясенең 
Яр Чаллы территориаль органы